Mübadelenin 99'uncu yılında İzmit'e anma ve açılış

Mübadele Sözleşmesi'nin 99'uncu yıl dönümünde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve çok sayıda misafirin katılımıyla 30 Ocak 1923 Nüfus Mübadelesi'nin 99. Yıl Dönümü Anması İzmit'te gerçekleştirildi. Ardından bu anlamlı güne yakışan İzmit Belediyesi Balkan Dernekleri Yerleşkesi kapılarını tüm Balkan derneklerine açtı

30 Ocak 1923 tarihinde Türkiye ve Yunanistan arasında imzalanan nüfus mübadelesi sözleşmesinin imzalanmasından tam 99 yıl sonra İzmit Belediyesi Balkan Dernekleri Yerleşkesi’nin kapılarını açtı. Açılış programı öncesinde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği (BTTDD) Genel Başkanı Necmettin Hüseyin Fevziye Parkı’nda bulunan Batı Trakya Milli Kimlik Direniş Anıtı’na günün anısına karanfil bıraktı. 30 Ocak 1923 Nüfus Mübadelesi’nin 99. Yıl Dönümü Anma programının ardından her detayıyla Balkan kültürünü temsil eden, balkan derneklerinin fikirleriyle büyüyen Balkan Dernekleri Yerleşkesi’nin açılışı gerçekleşti. 

YOĞUN KATILIM

30 Ocak 1923 Nüfus Mübadelesi’nin 99. Yıl Dönümü Anması ve Balkan Dernekleri Yerleşkesi açılış programına CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM Başkanvekili Haydar Akar, CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, CHP Genel Başkan Yardımcısı Tuncay Özkan, CHP Parti Meclis Üyesi Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygün, CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre, CHP Bursa Milletvekili Yüksel Özkan, İyi Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Doğan Demir, Edirne Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Gürkan, Kırklareli Belediye Başkanı Mehmet Siyam Kesimoğlu, Çorlu Belediye Başkan Yardımcısı Güner Çetin, Bulgaristan Türkleri temsilen Hak ve Özgürlükler Hareketi Burgaz Milletvekilleri Sevim Ali, Eşref Eşref, Fatma Ramadan, Hak ve Özgürlükler Hareketi Marmara Temsilcisi Lütfü Özgür, Hak ve Özgürlükler Hareketi Burgaz İl Başkanı Ahmet Mehmet, CHP İstanbul İl Başkan Yardımcısı Şemside Yener, CHP İl Başkanı Harun Özgür Yıldızlı, Saadet Partisi İl Başkanı Zafer Mutlu, Demokrat Parti İl Başkanı Mustafa Nazlıgül, DSP İl Başkanı Halim Dedeoğlu, İBB Bilgi İşlem Daire Başkanı Dr. Naim Erol Özgüner, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tarihçi Doç. Dr. Ercan Sepetçioğlu, Lozan Mübadiller Vakfı Başkanı Arif Ümit İşler, Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği Başkanı Necmettin Hüseyin, İzmit Kent Konseyi Başkanı Hüseyin Erol, siyasi partilerin il ve ilçe başkanları ile yöneticileri, meclis üyeleri, muhtarlar ve çok sayıda misafir katılım sağladı. 

DERNEKLER DE HAZIR BULUNDU

Başiskele Balkan Batı Trakya ve Trakya İlleri Rumeli Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği, Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği, Bosna Sancak Türkleri Derneği, Gebze Balkan Türkleri Derneği, Gölcük Trakya İlleri Derneği, Kocaeli Balkan Göçmenleri Derneği, Kocaeli Istrancalılar Kültür ve Dayanışma Derneği, Kocaeli Makedonya Göçmenleri Kültür ve Yaşam Derneği, Kocaeli Pomaklar Derneği, Kocaeli Rumeli Türkleri Balkan Kadınları Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği, Kocaeli Rumeli Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği , Kocaeli Yalakdereliler Derneği, Kocaeli Trakya İlleri Derneği, Tüm Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği programda hazır bulundu. 

DUYGULU ANLAR YAŞANDI

30 Ocak 1923 yılında Türkiye ve Yunanistan arasında imzalanan ve birçok hikâyeyi barındıran mübadele sözleşmesinin 99. Yılı anısına düzenlenen program Sahne İzmit Halk Dansları Topluluğu’nun nefes kesen gösterisi ile başladı. Mübadeleyi anlatan gösteri misafirlerden büyük alkış toplarken duygulu anlar yaşattı. Etkinlikte mübadele dönemine ait fotoğraflar, video gösterimleri sergilenirken Rumeli türküleri seslendirildi. Lozan Mübadilleri Vakfı Başkanı Arif Ümit İşler, ‘Lozan Mübadele ve Sonrası’ adlı konuşmasını gerçekleştirdi. Ardından Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tarihçi Doç. Dr. Ercan Sepetçioğlu, ‘Adalar Denizinden Anadolu’ya Gelenler’ adlı konuşmasını gerçekleştirdi.  

KILIÇDAROĞLU, “GÜZEL TÜRKİYE’Yİ BERABER İNŞA EDECEĞİZ”

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Balkanlar deyince yüreğimizde derin bir sızı hissederiz. Onların türkülerini dinlediğiniz zaman bu sızıyı yüreğinizin derinliklerinde görürsünüz. Çok güzel bir açılış yaptık bugün. Güzel bir yerleşke var. İçinde umarım tarihin derinliklerinde yer alan pek çok anıyı görmüş oluruz. Acıları unutmamak geleceği daha sağlıklı inşa etmek açısından son derece değerlidir. Yoksa acılar elbette ki tarihin tozlu raflarında kalacaktır. Biz geleceğe güzel bir dünya bırakmak isteriz. Güzel bir dünya bıraktığımız zaman da evlatlarımız o güzel dünyada neşeyle, sevinçle, gelecek umuduyla yaşarlar. Bu güzel yerleşkeyi Kocaeli halkına açan Sayın Fatma Kaplan Hürriyet’e hepinizin huzurunda teşekkür ederim. Bir şeyden de emin olmanızı isterim. Pek çok sıkıntıyı bugün de yaşıyoruz ama bu sıkıntıları birlikte aşacağız. Millet ittifakıyla aşacağız. Beraber güzel Türkiye’yi inşa edeceğiz” ifadelerini kullandı. 

HÜRRİYET, “YAŞADIKLARI TOPRAKLARI TERK ETMEK ZORUNDA KALDILAR”

İzmit Belediye Başkanı Av. Fatma Kaplan Hürriyet, “Bugün burada dinmeyen sızı Mübadelenin 99’uncu yılında sizlerle birlikteyiz. Tüm balkan derneklerimizin ve sevgili misafirlerimizin de bildiği üzere 1923 nüfus mübadelesi anlaşması ile tarihte bir ilk olan bu zorunlu göçün sonucunda 2 milyona yakın insan doğduğu, büyüdüğü toprakları terk etmek zorunda kaldı. Mübadeleye tabi tutulanlar yüzlerce yıldır yaşadığı toprakları geride bıraktılar. Limanlarda, tren istasyonlarında kurulan çadırlarda haftalarca beklediler. Yolculuk sırasında hayatını kaybeden yakınlarını denize vermek zorunda kaldılar. Birinci kuşak mübadillerin çoğu memleket hasretiyle aramızdan ayrıldılar. 

“VAZGEÇMEDİLER”

Mübadillerin yaşadığı derin acılar nesilden nesle anlatıldı ama Balkanlardaki acı sadece Lozan mübadelesiyle sınırlı kalmadı. Üsküp, Kalkandelen, Manastır, Ohri, Saraybosna, Prizren, Şumnu, Varna, Deliorman, Belgrad, Sancak ve daha nicesi. Mübadele hikâyeleri ve türküleri ayrı dillerde söylense de duygular, hüzünler hep aynıydı. Balkanlardaki Türkler dinlerinden dolayı zulüm gördüler. Anavatanın kıymetini en iyi biz biliriz. Bağımsızlık için, bayrağımızın özgürce dalgalanmasının ne demek olduğunu en iyi bizler biliriz. Onlar zulüm görmesine rağmen bu mücadeleden hiç vazgeçmediler. Dili için bedel ödeyenleriz, dini için bedel ödeyenleriz, vatan bayrağı için bedel ödeyenleriz. Her ne olursa olsun muhacirler dilinden vazgeçmediler, dininden vazgeçmediler, vatanından ve bayrağından vazgeçmediler, vazgeçmezler. Daha da önemlisi bize bunları özgürce yaşatan Mustafa Kemal Atatürk’ten hiç vazgeçmediler. O süreçte hayatını kaybeden ve o acıları yaşayan Balkanların dört bir yanından Türkiye’ye göç eden tüm soydaşlarımıza Allah’tan rahmet diliyorum. 

“BALKAN DERNEKLERİMİZİN FİKİRLERİYLE YOLA ÇIKTIK”

İzmit de mübadelenin yaşandığı kentlerden bir tanesi. Biz de İzmit Belediyesi olarak bu bilinçle mübadillerin hatırasını yaşatmak istiyoruz. Mübadeleyi anmaktaki amacımız elbette tarihin karanlık sayfalarında yaşamak değil. Tam aksine geçmişte yaşanan acılardan ders çıkartarak günümüzdeki barış ve kardeşlik iklimini daha da güçlendirmek. Bu amaçla daha önce Rumeli derneklerine ait olan ama ne yazık ki bilmediğimiz anlamsız bir sebeple ellerinden alınan ve yıllarca derneklerimizin kullanımına verilmeyen bu yapıyı ve bu alanı baştan sona yine derneklerimizle birlikte yeniledik. Yeniden bütün Balkan derneklerimizin hizmetine açıyoruz. Balkan derneklerimizin fikirlerini alarak bu yola çıktık. Her aşamasını titizlikle değerlendirdik. 

“ÇEKİLEN ACILAR BİR DAHA YAŞANMASIN”

Bu yerleşkede Balkan kültürüne ait değerler sergilenecek. Bu gibi anlamlı günlere ev sahipliği yapacak. Balkan derneklerimizin etkinlik ve toplantılarını gerçekleştirebileceği, misafirlerini ağırlayabileceği çok amaçlı bir alan olarak bugünden itibaren hizmet sunacak. Bu çalışmayı ben yaptım oldu mantığıyla değil Kocaeli’deki bütün Balkan dernekleriyle beraber oluşturduk. Projemizin paydaşlarıyla tüm detaylarında katkısı olan ev sahibi bütün derneklerimizin değerli başkan ve yöneticilerine şükranlarımı sunuyorum, çok çok teşekkür ediyorum. Bu dayanışma herkese ve her yere örnek olsun. Bugün bizleri yalnız bırakmayan çok kıymetli Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’na, değerli ekibine, milletvekillerimize, belediye başkanlarımıza, kıymetli konuklarımıza çok teşekkür ediyorum. Çekilen acılar bir daha yaşanmasın diliyorum. Sözlerime Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün sözleriyle son vermek istiyorum, “Muhacirler kaybedilmiş topraklarımızın aziz hatıralarıdır” şeklinde konuştu. 

HÜSEYİN, “MEKAN HARİKA”

Batı Trakya Türkleri Derneği Genel Başkanı Necmettin Hüseyin, “Böylesine güzel bir tesisi kazandırdıkları için Fatma Başkanıma çok teşekkür ediyorum. Mekan harika. Hepinize çok teşekkür ediyorum, sağ olun var olun. Balkanlardaki Türkler, Rumeli’deki Türkler yurtdışındaki Türkler bir şeyi istiyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin nefesini yanlarında hissetmek istiyor. Çünkü onların tek güvencesi budur. Lütfen hep birlikte bu insanların sorunlarına çözüm üretelim diyorum. Yerleşke tüm dernekler adına hayırlı ve uğurlu olsun” dedi.  

ALİ, “DESTEKLERİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ”

Hak ve Özgürlükler Hareketi Burgaz Milletvekili Sevim Ali, “Sizlere Bulgaristan’dan sevgi, saygı ve kucak dolusu selamlar getirdik. Genel Başkanımızın sizlere teşekkürlerini ve selamlarını getirdik. Davetiniz bizler için gururdur. Bu güzel tesisten dolayı sizleri tebrik ediyorum. Tüm İzmit halkına ve dernekler adına inşallah hayırlara vesile olur. Bildiğiniz üzere Bulgaristan’da 2021 yılında üç kez parlamento seçimleri düzenlendi. Bu seçimlerde bize vermiş olduğunuz samimi destekten dolayı sizlere canı gönülden teşekkür ederim” şeklinde konuştu. 

ARCAN, “ONURLU VE GURURLUYUZ”

Katılımcı derneklerin sözcüsü olarak bir konuşma yapan Erdem Arcan, “Bugün İzmit adına, Kocaeli’de yaşayan Rumeli ve Balkan Türkleri adına hep birlikte tarihi bir güne tanıklık ediyoruz. Yıllardır hayalini kurduğumuz, göç anılarımızı sığdırabileceğimiz ve kentimizin kültürel değerlerinin arasına katacağımız Balkan evimizin açılışını onurla ve gururla güzel insanlarla gerçekleştiriyoruz. Bu süreçte Balkan Dernekleri Yerleşkesi’ni açılışa hazırlayan tüm derneklerimize, İzmit Kent Konseyi’ne, İzmit Belediyesinin hizmet emekçilerine gönülden teşekkür ediyoruz. En büyük teşekkürümüzü de hemşehrimiz Sayın Fatma Kaplan Hürriyet’e yapmak istiyorum. 

“ÜSTÜNE KATARAK BİZE ARMAĞAN EDİYOR”

2000 yılında Kocaeli Rumeli Türkleri Derneği’nin kendi imkanlarını zorlayarak yaptığı ve kullandığı bu bina dönemin Akp’li belediyesi tarafından sorgusuz sualsiz bir şekilde boşalttırıldı. Tüm emeklerimiz, anılarımız, arşivimiz sokağa atıldı, ortada bırakıldı. Bugün sevgili başkanımız bize ait olanı üstüne katarak tekrar bize armağan ediyor. Üstelik bunu yaparken Kocaeli’de bulunan Rumeli, Balkan ve Trakya derneklerini de bir araya getirerek gerçekleştiriyor. Balkan tarihi açısından çok önemli ve anlamlı iki olayın yıl dönümünde Balkan Dernekleri Yerleşkesi’nin açılması bugünü daha da anlamlaştırıyor. Bugün bu değerli açılışla birlikte 29 Ocak Batı Trakya Toplumsal Dayanışma ve Milli Direniş Günü’nün 34’üncü yılı ile 30 Ocak Mübadele Anlaşmasının 99’uncu yılı ama etkinliğini de gerçekleştiriyoruz” ifadelerini kullandı.