GTÜ'lü akademisyenin Projesi'ne TÜBİTAK'tan destek!

Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Harita Mühendisliği Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ali Levent YAĞCI'nın yürütücüsü olduğu 'Uydu Görüntülerinden Yüksek ve Orta Çözünürlüklü Gerçek Evapotranspirasyon Hesabı' isimli projesi TÜBİTAK ARDEB 3501 kapsamında Kariyer projesi olarak desteklenmeye layık görüldü.

Proje ile ilgili bilgiler: 

ET (mm) bitki yüzeyinden terleme ve buharlaşma ile toprak yüzeyinden doğrudan buharlaşma ile kaybolan su miktarının toplamıdır. Bilhassa tarımsal sulama uygulamalarda ET hesabı hem gereksiz sulamanın önüne geçerek hem de aşırı sulanan alanların belirlenmesi ile önemli ölçüde su tasarrufu sağlamasını sağlar. Özet olarak, ülkemizde bulunnan ve genellikle yoğun olarak tarımsal sulama için kullanılan tatlı su kaynaklarının akıllı bir biçimde yönetilebilmesi için ET çok kritik bir parametredir. ET parametresinin özellikle geniş ölçekli alanlar üzerinde elde edilmesi bölgesel bazlı su hesabı yapılması açısından ayrıca çok önemlidir. Bu sebeple bu parametrenin noktasal yer istasyonlarından çok yeryüzü üzerinde mekânsal olarak devamlı olarak izlenmesi gerekmektedir.  

Yeryüzünün orta enlemlerde bulunan bölgelerdeki yer altı su rezervleri yavaş yavaş azalmaktadır. Türkiye dünyanın orta enlemlerinde bulunduğu için küresel ısınmadan en çok etkilenecek ülkelerin başındadır. Ülkemizde tarım ürünlerinin ihracatı en önemli gelir kalemlerinden biridir. Ama ülkemizde yazları kurak geçtiği için tarımsal üretim yoğunlukla yüzey ve yer altı su kaynaklarında çekilen sulama ile gerçekleştirilmektedir. Küresel ısınma ile birlikte, hem doğal bitki örtüsü ve tarım ürünlerinde terleme yoluyla kaybedilen su hem de yüzey suları ve topraktan buharlaşma yoluyla kaybedilen su miktarı artmaktadır. Son yapılan çalışmalar, ülkemizde hem yüzey su kaynakları hem de yeraltı tatlı su kaynakları hızla azalmakta olduğunu göstermektedir. Bu nedenle acilen ülkemizde doğal bitki örtüsünden su kaybı ile tarımsal su kullanım miktarları operasyonel olarak belirlenmesi gerekmektedir. Dünyanın yörüngesinde bulunanan uydular yeryüzü üzerinde günlük olarak mekânsal anlamda sürekli olarak gözlem yaptığı için yeryüzünün her bölgesi için ET'nin operasyonel izlenmesi ancak uzaktan algılama teknolojisi vasıtasıyla mümkündür.  

 Amaç ve Hedefler: 

Uydu görüntüleri ve yöntemleri vasıtasıyla ET modeli geliştirilmesi,  

Bu modelin Türkiye'de toplanmış yersel veriler yardımıyla doğrulanması,   

Uydu görüntülerinden topraktan buharlaşma yoluyla ve bitkilerden terleme yoluyla kaybolan suyun hesaplanması,  

Uydu görüntülerinden her tarım arazisi (parsel bazlı) için ayrı ayrı su kullanım miktarının hesaplanması,  

Uydu görüntüleri ile tarımsal kuraklığın izlenebilmesi,  

Aşırı sulama yapan tarımsal arazilerin ET haritalarından belirlenmesi,